Vlamingen kunnen in hun laatste wilsbeschikking aangeven in welke gemeente ze begraven, bijgezet of uitgestrooid willen worden. Dit moet eventuele discussies na een overlijden vermijden. Toch zijn de gemeenten niet verplicht om op die wens in te gaan.

KEUZE BEGRAAFPLAATS

Vlamingen worden in principe begraven in de gemeente waar ze hun laatste woonplaats hadden. Dat kan ook in een andere gemeente, maar die toelating hangt af van de goodwill van de betrokken burgemeester. De gemeenten zijn immers niet verplicht om in te gaan op het verzoek van de nabestaanden om hun overledene te begraven op de plaats waar die het liefst gewild zou hebben. Bovendien is het voor de burgemeester onmogelijk om na te gaan of de nabestaanden wel degelijk de werkelijke wens van de overledene willen vervullen. Er kunnen bijvoorbeeld ook familiale twisten meespelen of nabestaanden vinden het makkelijker om het graf dichtbij te hebben.

LAATSTE WILSBESCHIKKING

Om discussies hieroverr te vermijden, kunnen Vlamingen daarom in hun laatste wilsbeschikking aangeven in welke gemeente ze willen begraven worden of hun as willen laten begraven, bijzetten of uitstrooien. Voorheen kon men alleen de wensen verduidelijken over de wijze van lijkbezorging, de asbestemming en het ritueel van de levensbeschouwing voor de uitvaartplechtigheid.

GEEN VERPLICHTINGEN VOOR GEMEENTEN

Toch moeten de gemeenten de gewenste laatste rustplaats uit de laatste wilsbeschikking niet aanvaarden. De laatste wilsbeschikking is er alleen om de nabestaanden de laatste wensen duidelijk te maken, maar legt de gemeenten geen verplichtingen op. De Vlaamse overheidgaat er in zijn toelichting bij het decreet van uit dat de gemeenten ‘de gewenste laatste rustplaats in de wilsbeschikking allicht niet zullen weigeren’.

De gemeente waar de overledene zijn laatste woonplaats had, is wel verplicht om de laatste wilsbeschikking te bezorgen aan de gemeente waar de betrokkene is overleden of wenst begraven, bijgezet of uitgestrooid te worden wanneer die gemeente daar om vraagt.

BEGRAVEN NIET-BEWONERS

Wanneer een gemeente instemt om een niet-inwoner te begraven, mag ze daar zelf voorwaarden aan verbinden. Ze kan bijvoorbeeld beslissen om een retributie of belasting te heffen.

VRIJWILLIGE KENNISGEVING

De laatste wilsbeschikking is een schriftelijke kennisgeving die een Vlaming tijdens zijn leven aan de ambtenaar van burgelijke stand van zijn gemeente bezorgt. Voor wie dit net heeft, verandert er niets.

(decreet van 9 december 2011 houdende wijziging van het decreet van 16 januari 2004 op de begraafplaatsen en de lijkbezorging, wat de wens inzake de laatste rustplaats betreft, BS 10 januari 2012)